بررسی وضعیت محتوای زیست محیطی موجود و مورد نیاز در کتاب های درسی علوم تجربی پایه های اول تا نهم کشور ایران

آموزش محیط زیست، درسی برای زندگی است. این نکته بدین معناست که آموخته ها و اندوخته های زیست محیطی ما می بایست به عمل تبدیل شده و در زندگی روزمره و رفتار فردی و اجتماعی ما بازتاب یابد. آنچه دراین زمینه قابل تأمل است نقش و اثری است که نظام های آموزشی در آموزش رفتارهای زیست محیطی از همان روزهای آغازین آموزش رسمی از طریق محتوا و کتاب درسی باید مدنظر قرار دهند. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی محتوای کتاب های درسی علوم تجربی دوره عمومی به لحاظ توجه به معضلات زیست محیطی و حفاظت از محیط زیست است. به این منظور کتاب های درسی علوم تجربی 8 سال دوره عمومی (اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم، هفتم و سوم راهنمایی) در سال تحصیلی 93-92 با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی با استفاده از ابزار فهرست وارسی تحلیل محتوا که شامل هفت مولفه اصلی، معضلات زیست محیطی (هوا، آب، خاک و صوت)، حفاظت منابع طبیعی، تفکیک زباله و بازیافت آن، نقش انسان در محیط زیست و 93 مولفه فرعی مورد بررسی قرار گرفت. پایایی این ابزار توسط کارشناسان صاحب نظر90/1 درصد به دست آمده است. نتایج نشان داد که بیشترین توجه در کتاب علوم تجربی پایه هفتم و کمترین توجه در کتاب علوم تجربی سوم ابتدایی نسبت به مولفه های زیست محیطی شده است. بطور کلی در کتاب های علوم تجربی بیشترین توجه به نقش انسان در محیط زیست و کمترین توجه به آلودگی صوتی شده است.